Badanie ultrasonograficzne (USG) stawów biodrowych, inaczej zwane też preluksacją stawów biodrowych, jest to najważniejsza metoda, oprócz badania klinicznego, wykonywanego przez ortopedę, która pozwala na ocenę stawów biodrowych u niemowląt. Każdy noworodek powinien być zbadany klinicznie przez ortopedę w pierwszym miesiącu życia w celu wykluczenia lub ujawnienia dysplazji stawów biodrowych.
Kiedy wykonać badanie stawów biodrowych
Jeżeli w trakcie trwania ciąży dziecko było ułożone w położeniu główkowym, czyli główką w dół, to pierwsze badanie USG stawów biodrowych powinno być wykonane około 6 tygodnia życia niemowlęcia, ale nie później niż do 12 tygodnia życia. Natomiast jeśli dziecko było ułożone w macicy w sposób miednicowy, czyli pośladkami w dół, to najwłaściwszym terminem do wykonania badania USG stawów biodrowych, jest 4- 5 tydzień życia niemowlęcia.
Skierowanie do ortopedy w celu wykonania badania preluksacji stawów biodrowych, wystawia lekarz pediatra, lekarz rodzinny z poradni Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ).
Reklama
Dlaczego tak ważne jest wykonanie badania USG bioderek u niemowlaków?
Wczesne wykrycie dysplazji jest kluczem do wczesnego leczenia, a to daje możliwość kierowania rozwojem dysplastyczności stawów biodrowych w celu jej zlikwidowania i jest najbardziej istotną częścią profilaktyki wrodzonego zwichnięcia stawów biodrowych
Każdy noworodek ma nieco płytsze i bardziej stromo ustawione panewki a szyjka i kości udowe mają większe przodoskręcenie i większy kąt koślawości. Są to cechy, które zmniejszają zwartość stawów biodrowych, choć nie dają żadnych objawów klinicznych. Przy większym nasileniu tych cech tzw. fizjologiczna dysplazja może łatwo przejść w patologiczną. Wtedy nawet niewłaściwe pielęgnowanie może zapoczątkować wadę w kształtowaniu się stawów
Dziecko zaraz po narodzeniu powinien zbadać ortopeda, bowiem wtedy występują objawy kliniczne dysplazji stawów, które po 2-3 dniach zanikają. Jednak w polskich szpitalach dziecko po urodzeniu badane jest przez neonatologa. Ortopeda wzywany jest na konsultację, jeśli coś zaniepokoi neonatologa.
Badanie kliniczne polega na sprawdzeniu, czy dziecko symetrycznie odwodzi obie nóżki na boki i czy przy ruchach głowa kości udowej nie wyskakuje ze stawu, czyli czy staw jest stabilny. Lekarz bada też, czy fałdy pośladkowe malucha są symetryczne i czy oba uda są równej długości. Niesymetryczność fałdów nie świadczy jeszcze o dysplazji, natomiast nierówna długość ud jest powodem do niepokoju. Niepokoić może też przechylenie szpary sromowej u dziewczynek, bo może sugerować przesunięcie jednej z kości biodrowych. Jeżeli ortopeda ma wątpliwości co do stanu stawów biodrowych dziecka, kieruje je na badanie ultrasonograficzne
Nie należy wykonywać zdjęć Rtg stawów biodrowych przed ukończeniem czwartego miesiąca życia, gdyż do trzeciego miesiąca życia dziecka USG jest badaniem nie do zastąpienia. Tylko w aparacie USG widać budowę stawu biodrowego, który u dzieci w tym wieku składa się wyłącznie z chrząstek i tkanki łącznej. Jeżeli w badaniu USG, mimo wcześniejszych wątpliwości ortopedy, nie wykryto dysplazji, wówczas lekarz zaleci kontrolne badanie po miesiącu. To działanie rutynowe, aby mieć pewność, że stawy niemowlęcia rozwijają się prawidłowo.
Autor: mgr Grażyna Sokołowska
fizjoterapeuta, terapeuta NDT Bobath
