Co to jest Czynnik Reumatoidalny RF?
Badanie ma na celu wykrycie czynnika reumatoidalnego (ang RF – rhemuatoid factor) – autoprzeciwciała, obecnego w surowicy krwi lub płynie stawowym. Test ten wykonywany jest przede wszystkim w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). To choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym, co oznacza, że nasz organizm produkuje przeciwciała skierowane przeciw własnym tkankom. RZS częściej dotyka kobiet niż mężczyzn, najczęściej zapadają na te chorobę osoby pomiędzy 35 a 50 roku życia. Jej przyczyny nie są dokładnie znane – uważa się, że na jej pojawienie się mają wpływ zaburzenia funkcjonowania układu immunologicznego, skłonności genetyczne i infekcje wirusowe. Stawy, które są najczęściej atakowane przez chorobę, to stawy łokci, nadgarstków i palców. Początek choroby zaczyna się od stanu zapalnego stawowej błony maziowej, co wraz z upływem czas prowadzi do jej deformacji, a wraz z upływem czasu do zaburzenia ruchomości stawów. Czynnik reumatoidalny jest autoprzeciwciałem, które jest kierowane przeciwko immunoglobulinom IgG. Według statystyk, występuje u około 85% osób chorujących na RZS. Jednakże trzeba zdawać sobie sprawę, że wynik pozytywny niekoniecznie oznacza właśnie tę chorobę. Obecność w organizmie czynnika RF może świadczyć o twardzinie układowej, toczniu rumieniowym układowym, zespole Sjorgena, krioblobulinemi, sarkoidozie, posocznicy czy nowotworach.
Reklama
Badanie RF
Reklama
Wskazaniem do wykonania testu na obecność czynnika RF są: rozpoznanie, monitorowanie i rokowanie w przypadku RZS, potwierdzenie/wykluczenie choroby reumatycznej. Pacjent jest kierowany na badanie zazwyczaj wtedy, gdy cierpi na sztywność stawów, mrowienie i drętwienie rąk, ból i obrzęk stawów, szczególnie kończyn górnych lub gdy zaobserwowano pewne zmiany w układzie kostnym za pomocą badań obrazowych.
Przeciwwskazania badania RF
Nie ma konkretnych przeciwwskazań do wykonania badania na obecność czynnika RF. Mogą to być jedynie stany zagrożenia życia lub wyjątkowo poważne zaburzenia krzepliwości krwi.
Reklama
Przygotowanie do zabiegu
Reklama
Pacjent powinien przygotować się jak do standardowego badania krwi – około 8 godzin przed badaniem nie powinien spożywać posiłków i pić napojów innych niż woda niegazowana. Materiałem biologicznym jest surowica krwi. Krew powinna zostać pobrana między 7 a 9 rano.
Badanie RF - przebieg
Przebieg badania jest taki sam, jak w przypadku standardowego pobrania krwi. Określona objętość krwi zostaje pobrana do probówki z żyły w zgięciu łokciowym. Po wyjęciu igły, do miejsca wkłucia należy przyłożyć gazik. Przez najbliższe kilka minut nie wolno zginać ręki. Wskazane jest odczekanie około 10 minut w poczekalni, zanim opuści się punkt pobrań.
Reklama
Wyniki badania
Reklama
Dodatki wynik na obecność czynnika RF zazwyczaj oznacza potwierdzenie RZS lub zespołu Sjorgena. Rzadziej są to twardzina układowa, sarkoidoza, toczeń rumieniowaty układowy czy choroba nowotworowa. Wynik dodatni zobowiązuje do dalszej, bardziej szczegółowej diagnostyki. Warto pamiętać, że nieznacznie podwyższony poziom czynnika RF może występować u ludzi w starszym wieku. Wynik ujemny wyklucza obecność RZS lub informuje, że pacjent z uprzednio zdiagnozowany RZS jest w stanie remisji.
Opracowała: Agnieszka Wiśniewska
mgr diagnostyki laboratoryjnej