Kim jest fizjoterapeuta w świetle nowej ustawy o fizjoterapii ?

Służba zdrowia podzielona jest na państwową oraz prywatną. Podstawowym zadaniem służby zdrowia jest zapewnienie społeczeństwu dostępu do określonych procedur medycznych. Prawidłowo funkcjonująca powyższa struktura w dużym stopniu przyczynia się do poprawy stanu zdrowia określonej populacji. W krajach wysoko rozwiniętych medycyna jest prowadzona na wysokim poziomie. Jest to nauka przede wszystkim o zdrowiu i chorobach człowieka oraz sposobach ich zapobiegania i leczenia. Jedną z dziedzin medycyny jest szeroko pojęta rehabilitacja. Na przełomie ostatnich lat nastąpił gwałtowny rozwój tego rodzaju terapii. Aktualnie obserwuje się dużą ilość nowo powstających ośrodków rehabilitacyjnych lub gabinetów.

Definicja fizjoterapii

Europejska Deklaracja Standardów w Fizjoterapii podaje, że fizjoterapia polega na świadczeniu poszczególnym osobom i populacjom usług powodujących rozwinięcie, utrzymanie lub przywrócenie w jak najpełniejszym zakresie czynności ruchowych i funkcjonalności w całym okresie życia pacjenta. Fizjoterapia obejmuje świadczenie usług w okolicznościach, w których czynności ruchowe i funkcje zagrożone są procesami starzenia lub uległy upośledzeniu w wyniku obrażeń lub schorzeń. Fizjoterapia zajmuje się wykrywaniem i przywracaniem w jak najpełniejszym zakresie potencjału czynności ruchowych w sferach promocji zdrowia, prewencji, leczenia i rehabilitacji. Fizjoterapia obejmuje interakcję pomiędzy fizjoterapeutą, pacjentami/świadczeniobiorcami, rodzinami i opiekunami w ramach procesu oceny potencjału czynności ruchowych i uzgadniania celów przy wykorzystaniu unikatowej wiedzy i umiejętności fizjoterapeutów.

Reklama

Fizjoterapeuta – kto to jest?

Osoba uprawniona do prowadzenia fizjoterapii nazywa się fizjoterapeutą. Jest to absolwent studiów magisterskich lub licencjackich o kierunku rehabilitacja ruchowa lub fizjoterapia. Coraz większa część fizjoterapeutów posiada dodatkowo specjalizacje lub stopnie naukowe np. doktora nauk medycznych. Obecnie w Polsce fizjoterapeutów kształci się na poziomie studiów wyższych I stopnia (licencjackich) i II stopnia (magisterskich), prowadzonych najczęściej w Akademiach Wychowania Fizycznego oraz na Uniwersytetach Medycznych. Fizjoterapeuci w Polsce są trzecim co do liczebności zawodem medycznym (około 50 tys.) po lekarzach i pielęgniarkach. Ich rola w świetle rozpowszechniania się rozmaitych schorzeń staje się coraz bardziej istotna.

Ustawa o zawodzie fizjoterapeuty

Do niedawna jednym z nielicznych nieuregulowanych prawnie i ustawowo zawodów medycznych był zawód fizjoterapeuty. Ze względu na swoją istotną rolę w całym kompleksowym procesie leczenia wymagał już od kilku lat pełnego uregulowania ustawowego. Na przestrzeni lat różnorodne projekty ustaw o zawodzie fizjoterapeuty trafiały do sejmu. Napotykały one na opór ze strony samych fizjoterapeutów jak i środowiska lekarskiego. Chodziło przede wszystkim o niejasne i nie dokońca sprecyzowane zapisy. Po wielu bataliach różnych środowisk 26 października 2015 prezydent ją podpisał i została opublikowana. Zgodnie z obowiązującym prawem powyższa ustawa weszła w życie po upływie 6 miesięcy od jej opublikowania.
Ustawa o zawodzie fizjoterapeuty zaczęła obowiązywać od 31 maja 2016 roku.
Reguluje ona zasady:

• Wykonywania zawodu fizjoterapeuty,
• Uzyskiwania prawa wykonywania zawodu,
• Kształcenia zawodowego i podyplomowego,
• Odpowiedzialności zawodowej fizjoterapeutów.

Fizjoterapeuta w świetle obowiązujących przepisów aby mógł legalnie wykonywać swój zawód musi spełnić wiele warunków do których zalicza się:

• Nieograniczoną zdolność do czynności prawnych,
• Dobry stan zdrowia (udokumentowany zaświadczeniem lekarskim),
• Dostateczną znajomość języka polskiego (komunikatywną z pacjentem),
• Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe.

Wykonywanie zawodu fizjoterapeuty w świetle nowej ustawy polega na udzielaniu rozmaitych świadczeń zdrowotnych mających na celu poprawę stanu zdrowia pacjenta. Aktualna ustawa uniemożliwia otworzenie gabinetu oraz swobodnego prowadzenia działalności fizjoterapeutycznej osobie bez odpowiedniego wykształcenia i przynależności do Krajowej Izby Fizjoterapeutów. W dużej mierze przyczynia się to do poprawy bezpieczeństwa pacjenta, który niejednokrotnie mógłby być oszukany przez osobę, która nie posiada dostatecznych uprawnień do prowadzenia odpowiedniej terapii.

Warto podkreślić iż ustawa o zawodzie fizjoterapeuty jest bardzo korzystna dla pacjenta ponieważ:

• Zabezpiecza kompleksowo pacjentów przed osobami świadczącymi usługi fizjoterapeutyczne bezprawnie,
• Każdy pacjent może sprawdzić określonego fizjoterapeutę w rejestrze,
• Fizjoterapeuci będą mieli obowiązek zdania egzaminu państwowego, co w dużej mierze zweryfikuje indywidualne umiejętności i zwiększy poziom świadczonych usług,
• Skraca czas oczekiwania na fizjoterapię (terapeuta sam może zaplanować określony proces fizjoterapeutyczny).

Zgodnie z wejściem ustawy o zawodzie fizjoterapeuty osoba prowadząca terapię z pacjentem jest zobowiązana między innymi do:

• Informowania pacjenta o jego prawach,
• Zachowania tajemnicy informacji związanych z pacjenta,
• Prowadzenia i uzupełniania dokumentacji medycznej,
• Prowadzenia fizjoterapii zgodnie z obowiązującymi zasadami.

Fizjoterapeuta w swojej codziennej pracy jest zobowiązany do:

• Prowadzenia rzetelnej diagnostyki funkcjonalnej pacjenta,
• Kwalifikowania, planowania i prowadzenia masażu, fizykoterapii i kinezyterapii,
• Zlecania produktów zaopatrzenia medycznego,
• Dobierania różnorodnych wyborów medycznych,
• Prowadzenia działalności propagującej zdrowy tryb życia,
• Wydawaniu opinii odnośnie stanu zdrowia osoby poddanej fizjoterapii,
• Nauczaniu pacjentów prawidłowych wzorców ruchowych wykorzystywanych w codziennym życiu.

Należy pamiętać, iż na mocy ustawy osoby posiadające tytuł licencjata i technika mają o wiele mniejsze uprawnienia niż magister. Nie mogą oni przede wszystkim kwalifikować do fizykoterapii i kinezyterapii, nie mogą zlecać wyborów medycznych oraz wydawać opinii odnośnie stanu zdrowia rehabilitowanego pacjenta. Zgodnie z ustawą bardzo ważne jest odpowiednio wysokie wykształcenie poszczególnych fizjoterapeutów. Każdy z nich musi się nieustannie dokształcać zawodowo. Pomagają w tym różnorodne kursy i szkolenia specjalistyczne. Zdobycie dodatkowych specjalnych kwalifikacji może w perspektywie czasu zwiększyć efektywność rehabilitacji i skrócić czas terapii. Fizjoterapeuci mają możliwość w swoim zawodzie uzyskać tytuł specjalisty fizjoterapii lub zdobyć tytuł naukowy np. doktora nauk medycznych w specjalności fizjoterapia.

Ponadto nowa ustawa o zawodzie fizjoterapeuty wprowadza również odpowiedzialność zawodową za wykonywaną terapię. Wszystkie osoby prowadzące fizjoterapię podlegają odpowiedzialności prawnej za naruszenie zasad etyki zawodowej lub przepisów dotyczących rzetelnego wykonywania zawodu.

Reasumując wprowadzenie ustawy o zawodzie fizjoterapeuty było posunięciem dobrym i potrzebnym. W dużej mierze powyższa ustawa poprawia jakość świadczonych usług przez fizjoterapeutów, stabilizuje rynek usług rehabilitacyjnych przede wszystkim w sektorze prywatnym oraz wprowadza ściśle określone standardy prawne wykonywania zawodu.

Opracował: dr n. med. Kamil Klupiński,
fizjoterapeuta sportowy, kierownik poradni rehabilitacyjnej